“Bu kadim topraklar yurdu, heybeti daim olsun”

Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü oldukça zor bir alan olan yaban hayatı ile ilgili çalışmalarını, teknolojinin gelişmesiyle fotokapanlardan yararlanılarak yürütüyor.

Ülke genelinde doğaya yerleştirilen yaklaşık 3 bin fotokapan sadece yabanın gündelik yaşamını takibinin yanı sıra, türlerin korunup kollanması için yapılacak eylem planlarının hazırlanmasında önemli rol oynuyor.

Fotokapanlar Türkiye’de nesli tükendiği düşünülen ancak yeniden gözlemlenen Anadolu parsı ya da bilinen adıyla Anadolu leoparını görüntüledi.

Tarım ve Orman Bakanı Prof. Dr. Vahit Kirişci, sosyal medya hesabından leoparla ilgili son kayıtları paylaştı. Bakan Kirişci, paylaşımda, “Anadolu Leoparı, iki ayrı bölgemizde yeniden görüntülendi. İzini sürmeye, heyecanla yolunu gözlemeye devam edeceğiz. Bu kadim topraklar ilelebet yurdu, heybeti daim olsun.” dedi.

Bakanlıktan Anadolu leoparıyla ilgili yapılan yazılı açıklamada şu ifadelere yer verildi:

“İZ VE İŞARETLER ÜZERİNE TAKİP BAŞLAMIŞTI

Ankara’nın Beypazarı ilçesinde 1974 yılında öldürülen Anadolu Leoparı’nın bu türe ait son birey olduğu ve ülkemizde tükendiği düşünülmekteyken, DKMP Genel Müdürlüğünün arazi çalışmaları sırasında rastlanan iz ve işaretler üzerine, bunun aksi yönünde bulgulara ulaşılmasıyla arama çalışmaları başlatılmıştı.

İlk olarak bir bölgede başlatılan çalışmalar neticesinde, 25 Ağustos 2019’da erkek bir Leopar bireyine ait fotoğraflar fotokapana yansımıştı. Bunun üzerine ulusal bir eylem planı hazırlama çalışmaları gündeme gelmiş ve sistematik veri toplama faaliyetleri başlamıştı. Süreç içerisinde ülkemizde, farklı bir bölgede yapılan çalışmalarda da bir erkek birey daha tespit edilmişti.

DKMP Genel Müdürlüğüne gelen ihbarların değerlendirilmesi sonucunda,  ülkemizde en az dört farklı alanda leopar bireyleri olduğu belirlenmişti.

Ülkemizde Leoparın düzenli bir popülasyonundan bahsetmek bu aşamada mümkün olmamakla birlikte, kapsamlı bir araştırma ile mevcut-potansiyel yaşama alanlarının acilen belirlenmesi için Leopar araştırma birimi oluşturulmuş ve Leopar Eylem Planı çalışmaları başlatılmıştı.

PARS ARAŞTIRMA VE İZLEME İŞ BİRLİĞİ PROTOKOLÜ İMZALANDI

Eylem planının oluşturulmasında, bilimsel altlık oluşturmak üzere Isparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesi, Bursa Teknik Üniversitesi, Düzce Üniversitesi, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Dünya Doğayı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği  (IUCN) Kedigiller Uzmanlar Grubu ve DKMP 6. Bölge Müdürlüğünden uzmanların yer aldığı bir proje için TÜBİTAK’a yapılan başvuru kabul edildi. 

18 Ocak 2023 tarihinde Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü ile Isparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesi arasında “Pars Araştırma ve İzleme İş Birliği Protokolü” imzalandı.

Proje ve protokoller kapsamında yapılacak çalışmalarla ülkemizde Anadolu Leoparı alttürünün yayılış haritası oluşturulacak, bulunması muhtemel alanlarda iz, dışkı, leş gibi işaretler araştırılacak. Ayrıca,  yöre insanları ile görüşülerek bu alanlardaki bireylerin tespiti, koruma ve geliştirilme tedbirlerinin alınarak uygulamaya konulması, özellikle popülasyonun geleceği için dişi birey bulunması da eylem planının önemli konuları arasında yer alacak.

ÜÇ FARKLI ALTTÜR SANILIYORDU AYNI ALTTÜR OLDUKLARI BELİRLENDİ

20-22 Eylül 2022’de Göçmen Türler Sözleşmesi Orta Asya Memeli Çalışma grubu kapsamında, 1. Leopar Menzil Ülkeleri Toplantısı Gürcistan’da gerçekleştirilmişti.

Bu toplantıda, öncelikle bu ülkelerde yayılış gösteren ve daha önceden farklı alttürler olduğu düşünülen Kafkas Leoparı (P. pardus ciccaucasica), İran Leoparı (P. pardus saxicolor) ve Anadolu Leoparı’nın (P. pardus tulliana) yapılan genetik çalışmalar sonucunda, aynı alttürler olduğu bilgisi sunulmuştu.

Bu nedenle bilimsel isimlendirme kuralları gereği, aynı türe verilen farklı isimlerden, ilk önce verilen ismin kabul edilmesi kuralına göre “P. pardus tulliana” (Anadolu Leoparı) ismi, tüm coğrafyada görülen alttür için bilimsel isim kabul edilmişti. Bu toplantıda ayrıca, bu alttür için bir Bölgesel Eylem Planı hazırlanarak kabul edilmişti.

GÜNDE 25 KİLOMETREDEN FAZLA HATTI DOLAŞIYOR

Yürütülen çalışmalardan elde edilen bulgulara göre, birçok yırtıcı memeli gibi, Anadolu Leoparı da, kendi yaşam alanı sınırlarında avlanmak ve bu alanı korumak için çaba sarf ediyor.

DKMP Genel Müdürlüğünce bugüne kadar Anadolu Leoparı’na ilişkin çok sayıda görüntü ve video kaydına ulaşıldı. Buna göre, Anadolu Leoparı’nın bir günlük periyotta 25 kilometreden fazla hattı dolaştığı tespit edildi.”