Kahramanmaraş'ta biyoteknik mücadele yöntemleri yaygınlaşıyor

Kahramanmaraş'ta pestisit kalıntısı olmayan çevre ve insan sağlığına duyarlı bir üretim modeline geçilmesi için çalışmalar yapılıyor. Şehirde bu kapsamda açık alanda domates yetiştiriciliğinde biyoteknik mücadele yöntemleri başarı ile uygulanıyor.

 

 

Haber: Erdem BAĞCI

Kamera: Muhammed AKGÜN - Zafer CANLI

 

Türkoğlu İlçesi Kaledibi ve Muratçakıroğlu mahallelerinde iki yıldır yürütülen proje ile üretici domates güvesini kontrol altına alarak sağlıklı ve temiz ürünler üretip Türkiye’nin birçok bölgesine pazarlanıyor. İl ve İlçe Müdürlüğü teknik elemanlarınca kontrol edilen arazilerde kalıntısız ürün yetiştiriliyor.

Proje hakkında bir açıklama yapan Koordinasyon ve Tarımsal Veriler Şube Müdürü Sadık Yılmaz Güllü tarımsal yeniliklerin yaygınlaştırılması projesi kapsamında 2015 yılında hazırladıkları projeyi 2016 yılında hayata geçirdiklerini belirtti.

Güllü, “Projeyi, Türkoğlu ilçemiz Muratçakıroğlu mahallemizde belirlediğimiz iki çiftçimizle uyguladık. Projemizin adı açıkta sırık domates yetiştiriciliği. Bu proje aynı zamanda da biyoteknik mücadele yöntemlerini uyguladığımız bir çalışma.” dedi.

Türkoğlu İlçe Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürü Halil Burç ise “Açıkta Sırık Domates yetiştiriciliği”ni yaygınlaştırmak açısından bu projenin kendileri için de önemli olduğunu belirtti. Burç, “Muratçakıroğlu bölgemiz zaten domates yetiştiriciliği yapan bir bölge. Bizim burada domates önemsediğimiz ürünlerden bir tanesi. Ana ürün olan çileğin ardından domates yetiştiriciliği bölgenin ekonomisine ciddi katkısı olan bir ürün.” şeklinde konuştu. Halil Burç bu anlamda projenin bundan sonra yaygınlaştırılarak, daha verimli daha ekonomik yetiştiriciliğe kapı açacağını, yetiştiriciliği yaygınlaştıracağını düşündüklerini de sözlerine ekledi.

Adana Biyolojik Mücadele Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Araştırmacı Uzman Hasan Deda Büyüköztürk de daha önce domates güvesi biyoteknik mücadelesi ile ilgili Mersin’de ve Karataş’ta yapmış olduğu çalışmayı ilk defa Kahramanmaraş’ta açık alanda uyguladıklarını kaydetti.

Büyüköztürk şunları kaydetti:

“Kahramanmaraş İl, Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğünün projesi olan sırıkta domates yetiştiriciliği ve domates güvesi ile biyoteknik mücadele yöntemlerini çalışıyoruz. Bu projede ve açık alanda daha önce uygulanmayan, tuzaklar genelde örtü altında ve seralarda uygulanmaktaydı. Hatta seralarda uygulamalarımızda bile sorun yaşamaktaydık, şöyle ki bu tuzakların, tarlamızda bahçemizde olmayan zararlıları çektiği söyleniyordu ve halkta böyle yanlış bilgilendiriliyordu. Oysaki bu feromonlar 300 metredeki zararlıyı çeker ki bu alana girdikten sonra zaten direk meyveye zarar vermeden ya da yumurtasını bırakmadan erginler zaten zarar vermez. Bunlar yumurtasını bırakmadan direk tuzağa gelip düşmekteler. Direk bu feromon emdirilmiş kapsüllerin bulunduğu yapışkan alanlara gelip yapışmaktalar ve bu ergin bireylerin her bir tanesi 300 yumurta bıraktığını düşünürsek bu 10-12 günde bir  yeni döl verdiğini düşünürsek burada 300 birey var ve bunu 300 ile çarptığımızda düşünün ne kadar çok birey, şimdi bu bahçemizde normalde bu kadar ergin birey olduğu bahçe de tüm bu yaprakların ve meyvelerin bulaşık olması gerekirken bu alanımızda çok az zararlıya rastladık. Miktar çok az olduğu için bu zararlıya karşı kimyasal uygulama da yapmadık.”

Türkoğlu Muratçakıroğlu çiftçilerinden Hüseyin Kaplan ise “Kahramanmaraş İl Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü ve Türkoğlu İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü projeleri ile açıkta sırım domates yetiştiriciliği yapıyoruz. İlk defa açıkta sırık domatesi denemesi gerçekleştiriyoruz ve bu yıl kuraklık nedeni ile su sıkıntısına rağmen yine de başarılı bir proje oldu. Buradan dönüme 20 ton gibi bir verim bekliyoruz inşallah” dedi.

 

Biyoteknik Mücadele Nedir?

Zararlıların üzerinde etkili olan bazı yapay veya doğal maddeleri kullanarak normal özelliklerini bozmak suretiyle uygulanan yöntemlere “Biyoteknik Yöntemler” adı verilir.

Nasıl Yapılır?

Feromon tuzak sistemleri veya cezbediciler, yumurtlamayı engelleyiciler, uzaklaştırıcılar, beslenmeyi engelleyiciler, kısırlaştırıcılar, böcek gelişmesini engelleyiciler, böcek gelişmesini düzenleyiciler ve kısır böcek salma yöntemi gibi bazı doğal veya sentetik bileşik ya da yöntemler kullanılarak yapılır.

Feromon Nedir?

Dişi böcekler erkek böcekler tarafından kolay bulunabilmek ve çiftleşmek için vücutlarından bir koku salgılar. Bu kokuya “feromon”denir. Feromon kokusu yapay olarak üretilip “yayıcı” denen ve genellikle polietilenden üretilen araçların içine doldurulur.

Feromonların biyoteknik yöntemler içerisinde önemli bir yeri vardır. Ülkemizde zararlılarla savaşta popülasyon yoğunluğunu saptamada kullanılır.

 

Biyoteknik Mücadelenin Avantajları

Sadece uygulandığı zararlıyı hedef alır.

Mücadele zamanının tespitinde kullanılır.

Seçici olmaları ve toksik olmamaları nedeniyle doğayı ve doğal dengeyi korumaktadır.

Üst üste aynı alanda kullanılmaları durumunda kimyasal mücadeleye olan ihtiyacı azaltır ya da tümüyle ortadan kaldırır.