Bakan Yumaklı, “En iyi gıda denetçisi tüketicidir”

Haber   : Neslihan AKTAŞ
Kamera: Tolga URUN
Fotoğraf: İbrahim BAĞCI

Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, Ankara’da gerçekleştirilen Ulusal Gıda Kodeks Komisyonu Toplantısına başkanlık etti.

Bakan İbrahim Yumaklı, limon suyu izlenimi veren limon sosu gibi ürünlerin yurt içi piyasaya arzını yasaklayacaklarını bildirdi. Yumaklı, Orman Genel Müdürlüğünde düzenlenen toplantıda, çiftlikten sofraya gıda güvenirliğinin temini için çalıştıklarını söyledi.

Tüm gayretin, halkın sağlıklı ve güvenilir gıdaya kesintisiz ulaşmasını sağlamak için olduğunu belirten Yumaklı, bunun için Türkiye'nin gıda mevzuatını hazırladıklarını ve 720 bin işletmede denetim yaptıklarını anlattı.

Yumaklı, üretim, satış ve toplu tüketim yerlerinde her yıl ortalama 1 milyon 300 binin üzerinde denetim yaptıklarına işaret ederek, planlanmış denetimlere ilave olarak eş zamanlı sektörel denetimlerin de gerçekleştirildiğini aktardı.

Uluslararası standartlara ve alt yapıya sahip 41 kamu gıda laboratuvarında analizler yapıldığına dikkati çeken Yumaklı, gıda güvenilirliğinde sadece denetleyici değil, aynı zamanda düzenleyici kurum olduklarını ifade etti.

Yumaklı, toplantıda, bakanlıkça hazırlanan Türk Gıda Kodeksi mevzuat taslaklarının nihai değerlendirmesini yapacaklarını belirterek, komisyonda Tarım ve Orman Bakanlığının yanı sıra Sağlık Bakanlığı, Türk Standardları Enstitüsü, gıda konusunda en fazla üyeye sahip STK temsilcisi olarak Türkiye Gıda ve İçecek Sanayi Dernekleri Federasyonu yetkilileri ve 4 bilim insanın bulunduğunu anımsattı.

Komisyonun her yıl 3-4 kez toplandığını ve ihtiyaç halinde bu sayının artabileceğine işaret eden Yumaklı, "Gıda güvenilirliğine ilişkin 103 Türk Gıda Kodeksi mevzuatımız var. Hijyen kuralları, resmi kontrol, kayıt ve onay mevzuatı ile 200’ün üzerinde ikincil gıda mevzuatımız bulunuyor. Gıda mevzuatı alt yapımız, dünya standartlarında ve birçok ülkeden çok daha iyi." diye konuştu.

Yumaklı, gıda mevzuat çalışmalarında uluslararası düzenlemeleri de dikkate aldıklarını, bu çalışmalarda üniversiteler, bakanlıklar, sektör ve sivil toplum kuruluşlarıyla işbirliği yapıldığını aktardı.

"Gıda konusunda da reform denilebilecek düzenlemeler yaptık"

Türkiye'ye özgü geleneksel ve yöresel ürünleri korumak ve yaşatmak için gerekli önlemlerin alındığını vurgulayan Yumaklı, "Son birkaç ayda tarım alanında yaptığımız devrim niteliğindeki değişikliklerin yanında, gıda konusunda da reform denilebilecek düzenlemeler yaptık. Yakın zamanda gıda katkı maddelerinde yaptığımız değişiklikler bunun bir örneği. Değişiklikle peynir helvası, saray helvası, çekme helva, tahin helvası, yaz helvası gibi yöresel ürünlerde renklendiriciyi yasakladık. Baklava, kaymak gibi ürünlerde tüm katkı maddelerinin kullanımını yasakladık." şeklinde konuştu.

Yumaklı, bu düzenlemelerle aynı zamanda tüketicilerin yanıltılmasının da önlendiğine işaret ederek, taklit ve tağşişin önüne geçmek için adımlar attıklarını belirtti.

Geçen yıl yaptıkları düzenlemeyle nar ekşisi izlenimi veren nar ekşisi sosu, nar aromalı sos gibi ürünlerin yurt içi piyasaya arzını yasakladıklarını anımsatan Yumaklı, "Daha önce yaptığımız düzenlemeyle bal aromalı şurup ve pekmez izlenimi veren ürünleri yasaklamıştık. Benzer şekilde limon suyu izlenimi veren limon sosu gibi ürünlerin yurt içi piyasaya arzını da yasaklayacağız." dedi.

Yumaklı, fermente sucuk, çiğ et döner ve kanatlı dönerde kıvam artırıcı ve su tutma özelliği olan gıda katkı maddelerini de yasakladıklarını hatırlatarak, dondurmanın yenilebilir buzlu ürünlerle karıştırılmaması için ürün adının temel görüş alanında yazılmasını zorunlu hale getirdiklerini anlattı.

Tüketici sağlığını korumak için ekmek, salça, ayran, peynir, pastırma gibi ürünlerde tuz oranını düşürdüklerini ifade eden Yumaklı, meyve suyunda ilave şeker kullanımını yasakladıklarını hatırlattı.

"En iyi gıda denetçisi tüketici"

Yumaklı, son dönemde sıkça gündeme gelen "yapay et" ve "böcek unu" konusuna da açıklık getirmek istediğini belirterek, şunları kaydetti: "Zaman zaman 'Bakanlık yapay ete izin verdi' gibi haberler, paylaşımlar yapılıyor. Yapay et kesinlikle gündemimizde yok arkadaşlar. Yapay et üretimine izin verilmesi asla söz konusu değil. Yapay et konusunda herhangi mevzuat çalışmamız bulunmadığını da belirtmek isterim. Biz, ülkemiz hayvancılığını geliştirmek için çalışıyoruz. Hayvan varlığımızı arttırmak için politikalar üretiyoruz. Yapay et konusunu asla gündemimize almayacağımızı ifade etmek isterim. Benzer şekilde deniliyor ki 'Bakanlık gıdalarda böcek ununa izin verdi.' Böyle bir izin de asla söz konusu değildir. Buna ilişkin bir çalışmamız da yoktur. Vatandaşlarımız müsterih olsun."

Türkiye'deki mevzuatı hazırlamanın yanında, uluslararası mevzuat düzenlemelerine de katkı sunduklarını dile getiren Yumaklı, Türkiye'nin, Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) ve Dünya Sağlık Örgütünün (WHO) ortak kurduğu, Kodeks Alimentarus Komisyonu’nun ilk üyesi olduğunu belirtti.

Yumaklı, en iyi gıda denetçisinin tüketici olduğunu vurgulayarak, "Tüketicilerimizin gıda etiketlerini dikkatli okumasını, şikâyet, öneri ve ihbarlarını bakanlığımızın ilgili iletişim kanallarına iletmelerini rica ediyorum." ifadesini kullandı.

Komisyon gündemini değerlendiren Tarım ve Orman Bakan Yardımcısı Ahmet Gümen, “Etiket yönetmeliği en yakın zamanda çıkacak, mevzuatlarını yayınlayacağız. Uyumluluk sürecinde Avrupa Birliği neyi güncellerse onları güncelleyerek ve yaptığımız denetimlerde bulduğumuz aksaklıkları düzenleyerek devam ediyoruz.” dedi.

Gıda ve Kontrol Genel Müdürü Ersin Dilber de Web Tarım TV mikrofonlarına komisyonun çalışmalarıyla ilgili şu açıklamaları yaptı: “Bu komisyonda biz ülkemizin gıda mevzuatına yön verme noktasında; bilimsel olarak üniversitelerimizden katılımcılarla gıda alanında faaliyet gösteren kamu kurumlarımız, Bakanlıklarımız, aynı zamanda sektör temsilcilerinin de bulunduğu bir komisyon.”

Ulusal Gıda Kodeks Komisyonu üyesi akademisyenler de komisyonun çalışmaları sonucunda vatandaşların güvenilir gıdaya ulaşmasının sağlanacağını dile getirdi.

Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Gıda Hijyeni ve Teknolojisi Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Muammer Göncüoğlu, “Bu komisyonda benim ve benim gibi akademisyen hocalarımızın görevi de özellikle mevzuat içerisindeki bilimsel alanlarda ve gelişmelerde teknik hataların olmaması ya da güncel literatür bilgiyle uyumlu olup olmaması noktasında oluyor.” şeklinde konuştu.

Herkesin sağlıklı gıdaya ulaşma hakkı olduğunu hatırlatan Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Gülden Pekcan da bu ürünlerin sağlıklı olarak tüketiciye ulaşması için Tarım ve Orman Bakanlığının, Sağlık Bakanlığının büyük çaba gösterdiğini söyledi.

Uzmanlar gıda güvenliğiyle ilgili tavsiyelerde de bulundu.

Komisyona bal ve diğer arı ürünleriyle ilgili çalışmalarını sunan Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Fen Fakültesi Kimya Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Emin Duru, “Bu çalışma Türkiye’de arı ürünleri üzerine çalışan üreticilerin yaptığı çalışmaların önünü açacaktır. Aynı zamanda önemli bir katma değer sağlayacağı inancındayız.” ifadelerini kullandı.

Ankara Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Aziz Tekin de tüketicilere şu tavsiyeleri verdi: “Vatandaşların öncelikle ambalajlı gıda tüketmesi lazım. Ambalaj olmadığı zaman ‘bu gıdanın kontrol edilemez’ olduğunu anlıyoruz. Ambalaj aslında kontrolün güvencesi. İkinci yapacağı ise ambalajın üzerindeki etiketi okuması lazım. Etiket okuryazarlığını bizim arttırmamız lazım ki tüketici ne aldığını bilsin.”

Komisyonun bugünkü toplantısında Bakanlık tarafından hazırlanan Türk Gıda Kodeksi mevzuat taslaklarının nihai değerlendirmesi yapıldı.