5 inekle bedava enerji

İzmir'in köylerinde başlatılan pilot projeyle, en az 5 ineğe sahip köylüler, ısınma, elektrik ve gaz ihtiyaçlarını hayvan dışkısından elde ediyor.

Türkiye'de ilk kez İzmir'in 12 köyünde uygulanan proje ile kırsal kesimde enerji devrimi yaşanıyor.

Küçük üreticilerin de biyogaz üretebileceği düşük maliyetli sistem geliştiren ve köylerde pilot tesisler kuran Ege Üniversitesi Güneş Enerjisi Enstitüsü, en az 5 ineği olan köylünün, ısınma, gaz ve elektrik ihtiyacını hayvan dışkısından karşılamasını sağladı. Torbalı ilçesine bağlı Eğerci köyünden Selma - İbrahim Dayar çifti, Kalkınma Bakanlığı ve İzmir İl Özel idaresi desteğiyle yürütülen "Kırsal Kesim Biyogaz Teknolojilerinin Geliştirilmesi ve Yaygınlaştırılması" projesi kapsamında biyogaz üretimi yapıyor.

Emekli olduktan sonra köyüne dönerek hayvancılığa başlayan ve 12 baş hayvanla süt üreterek yerel bir işletmeye satan İbrahim Dayar, 2007 yılında Ege Üniversitesi Güneş Enerjisi Enstitüsü'nden gelen bir araştırma görevlisinin kendisine projeden bahsettiğini, söylenenleri mantıklı bulunca projeye tereddütsüz destek verdiğini söyledi. Yapılan çalışma boyunca araştırma ekibindeki görevlilerin evlerine gelerek günlük hayatlarını, üretim biçimlerini incelediğini ve tasarlanan 25 metreküplük biyogaz tesisinin bahçeye kurulduğunu anlatan Dayar, sistem kurulduktan sonra hayatlarında köklü değişiklikler olduğunu ifade etti.

Geçmişte ısınma ve sıcak su ihtiyaçlarını odun ve kömürle çalışan sistemle sağladıklarını ifade eden Dayar, sistem hakkında da bilgi verdi. Evin tüm ısınma ve pişirme ihtiyacını biyogazla karşıladıklarını kaydeden Dayar, TEDAŞ ile enerji satışı konusunda sözleşme aşamasında olduklarını ve bu sürecin tamamlanmasıyla üretip sisteme verdikleri elektriğin bedelinin faturadan düşeceğini söyledi.

Komşularının ilk yıllarda biyogaz projesine inanmadığını vurgulayan Dayar, sistemin getirdiği fayda görüldükten sonra herkesin kendi bahçesine de sistemi kurmak istediğini anlattı. Sistem sayesinde, gübrenin toprak için daha faydalı hale geldiğini, dışkıdan kaynaklanan koku ve sinek sorununun da önemli ölçüde azaldığını anlatan Dayar, bu sistemin tüm köylerde kullanılması gerektiğini söyledi.

Güneş Enerjisi Enstitüsü'nde farklı alanlardan mühendislerin oluşturduğu Biyokütle Enerjisi Araştırma Grubu'nda görev yapan Araştırma Görevlisi Özben Ersöz de, Enstitü'nün, bu alanda bir "Türkiye modeli" geliştirmek üzere 2007 yılında tamamen kırsal kesime yönelik bir sistem için çalışma başlattığını kaydetti. İzmir'de hayvancılığın yoğun olarak yapıldığı köylerde başladıkları proje kapsamında 12 üreticiyle anlaştıklarını belirten Ersöz, Türkiye şartlarına uygun, maliyeti düşük, verimi yüksek ve kurulması kolay bir sistem geliştirdiklerini dile getirdi. Sistemin tamamen Enstitü tarafından tasarlandığını söyleyen Ersöz, 5 hayvanlık kapasiteye sahip 5 metreküplük ve 30 hayvanlık kapasiteye sahip 25 metreküplük iki sistem için proje oluşturduklarını ifade etti. 5 metreküplük bir tesisin maliyetinin yaklaşık 13 bin lira, 25 metreküplük tesisin ise kullanım amacına göre 35 ile 50 bin lira arasında değiştiğini belirten Ersöz, sistemin 2-3 yıllık sürede kendisini amorti ettiğini sözlerine ekledi.