Patates ve soğanda stoka gerek yok

Bu yıl patates üretiminin yüzde 5,4 artması, soğan üretiminin de yüzde 7,1 azalması bekleniyor. 2012-2013 yılı değerlendirmelerine göre, Türkiye\'nin patateste yeterlilik oranı yüzde 105, soğanda yüzde 107.

Fiyatlardaki artış beklentisinin hasat edilen patates ve soğanın piyasaya arzını ötelediği ancak mevcut üretim miktarı dikkate alındığında piyasalarda spekülasyona neden olacak bir durumun bulunmadığı bildirildi.

Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığından alıman bilgiye göre, patates üretiminde bu yıl fiyatların artmasına neden olabilecek bir üretim düşüşü bulunmuyor. TÜİK tarafından açıklanan 2014 yılı ikinci bitkisel üretim tahminlerine göre, patates üretim miktarında bir önceki yıla göre yüzde 5,4 artış görülecek.

Türkiye'de geçen yıl özellikle artan ihracatın da etkisiyle yükselen patates fiyatları, piyasalarda bu yıla yönelik de fiyat artışı beklentisi oluşturdu. Olumsuz hava koşullarından etkilenen kuru soğan üretim miktarının bu yıl yüzde 7,1 azalacağı için fiyatının artacağı spekülasyonları yapılmaya başlandı.

Bunun üzerine harekete geçen bakanlık, kuru soğan ve patates konusunda araştırma yaparak, spekülasyonların yersiz olduğu ortaya koydu. TÜİK tahminlerine göre, 2013 yılında 3 milyon 948 bin ton olan patates üretimi bu yıl yüzde 5,4 artışla 4 milyon 160 bin tona yükselecek. Geçen yıl toplam 310 bin ton patates ihraç eden Türkiye'de, bu yıl bu ürünün hasadı yeni başladığı için ihracat rakamlarına henüz yansımadı.

İstanbul Hali'nde geçen yıl ekim ayında kilogram fiyatı 1,20-1,60 aralığında olan patates bu yılın aynı ayında 1,40-2,20 lira aralığında alıcı buldu. Ankara Hali'nde ise patates fiyatları geçen yıl ekim ayında 1-1,20 lirayken, bu ay itibarıyla 1,20-1,70 liraya yükseldi. Patatesin kilogram fiyatı Nevşehir Ticaret Borsasında geçen yıl 0,60-0,70 aralığındayken, bu yılın ekim ayında 0,80-1 lira arasında değişiyor.

Patateste Türkiye'nin yeterlilik oranı 2012-2013 yılı değerlendirmelerine göre yüzde 105'ken, yıllık ortalama tüketim miktarı 4 milyon tonu aştı.

Soğan fiyatının hasatla beraber düşmesi bekleniyor

TÜİK tahminlerine göre kuru soğan üretimi bu yıl 7,1 azalışla 1 milyon 904 bin 846 tondan 1 milyon 770 bin 381 tona gerileyecek. Bu azalmanın da etkisiyle geçen yıla göre fiyatlarda bir miktar artış görülürken, hasat döneminin başlamasıyla düşme beklentisi söz konusu.

 

2012-2013 yılında kuru soğanda Türkiye'nin yeterlilik oranı yüzde 107, tüketim miktarı 1 milyon 445 bin 338 ton olarak gerçekleşti. Kuru soğanda kişi başı tüketim yıllık 19 kilogramken, geçen yıl ürünün ortalama maliyeti kilogram başına 0,25 olarak hesaplandı.

Öte yandan kuru soğan ihracatı 2013 yılında 136 bin 696 tonken, bu yılın 7 ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 2,4 artışla 140 bin 20 tona yükseldi.