Bursa'da iki akademisyen, 'kene tuzağı' hazırlayıp KKKA hastalığına yol açan virüsün taşıyıcısı bu hayvanları bertaraf etmeye yönelik çalışma yürütüyor
Türkiye'de son yıllarda iyice yayılan ve bazıları Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) virüsünün taşıyıcısı olan kenelere karşı Uludağ Üniversitesinde (UÜ) yürütülen proje kapsamında "kene tuzağı" hazırlanıyor.
Proje kapsamında üretilen ve içinde bu hayvanlara cazip gelecek maddeler konulan tuzak, yere sabitlenerek kenelerin belli bölgelere toplanması sağlanacak.
UÜ Veteriner Fakültesi Parazitoloji Bölümü Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Levent Aydın, yıllardır kenelerle ilgili çalışmalarda bulunduklarını söyledi.
Manisa'da bir plastik firmasının sahibi Hatice Yılmaz Koçalp'in, yaklaşık 3 yıl önce virüs taşıyan kenelerin bertaraf edilmesi için kendilerine bir fikirle geldiğini belirten Aydın, "Bize, 'Kenelerle ilgili çevre ilaçlama yapamayacağız, insanlara toksik etkileri var. Ayrıca bir sürü de çevre kirliliğine neden oluyor. Keneler için bir tuzak yapabiliriz' dedi. Biz de bunun üzerine harekete geçtik" diye konuştu.
Dünyada buna benzer çalışmaları araştırdıklarını anlatan Aydın, kenelere cazip gelebilecek gıda ya da çiftleşme olgularını içeren bir tuzak oluşturabileceklerini belirlediklerini ifade etti.
Tuzak için hazırlıklarının sürdüğü bilgisini veren Aydın, şöyle konuştu:
"Asistanımız Özgür Selçuk ile sıkı bir şekilde çalışıyoruz. Kısa bir ara vermiştik ama firmamızla konuştuk ve tekrar çalışmaya devam edeceğiz. Bu aslında bir Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) Ar-Ge projesidir. Hatta Erciyes Üniversitesinden hocamız Prof. Dr. Abdullah İnci de TÜBİTAK adına bu çalışmanın hakemliğini yaptı. Geliştirdiğimiz ürünle şu an yüzde 60-70 arasında değişik kene türlerini değişik gelişme dönemlerinde 20-25 metrekarelik açık alana çekmeyi başardık. Bu ürünün yüzde 90'ın üzerine çıkması ve daha toksik etkilerle çalışılması, özellikle de şehir merkezlerindeki kenelerle mücadelede, piknik alanlarında kedi ve köpek kökenli kenelerle mücadelede kullanılabilecek bir olay haline gelmesi gerekiyor. Yüzde 90'ın üzerine çıkarsak hem ülkemiz hem de bizim için büyük başarı olur."
Asıl hedef; "kene paniğine son vermek"
Aydın, tuzağın, kırsaldan çok kent merkezlerine yönelik olduğuna dikkati çekti.
KKKA virüsünün şehir merkezlerinde pek görülmediğine değinen Aydın, şunları kaydetti:
"Bu virüste son konakçı sığırdır, ara konakçılar yabani hayvanlar, yer kuşlarıdır ama şehir merkezlerinde bir panik olduğu için böyle bir yola çıktık. Türkiye'de insanlarda yıllık ortalama 500 bin kene tutulma vakası oluyor. Bunların belki bin 300-bin 400'ü KKKA ile bağlantılı ama 500 bin insanın hastanelere geldiğini ve şikayetlerin olduğunu düşünün. İşte biz bunu, özellikle bu çalışmayı, bu küçük tuzağı bunun için düşündük. Bunu yere sabitliyoruz. İçine keneyi çekebilecek maddeyi bırakıyoruz ve yoğunluğu bulunan bir kene bölgesini tespit ediyoruz. Orada ne kadarını çekebiliyoruz? Kaç metreden çekebiliyoruz? Onlara cazip gelecek maddeleri kullanarak ve karışımlar hazırlayarak çalışmamamıza devam ediyoruz."