"Tüp bitki" yöntemiyle saf tohum elde ediliyor

Eskişehir'deki Geçit Kuşağı Tarımsal Araştırma Enstitüsü Bioteknoloji Laboratuvarı'nda, "Tüp bitki"' adı verilen yöntem sayesinde kısa sürede saf tohum elde ediliyor.

Eskişehir'deki Geçit Kuşağı Tarımsal Araştırma Enstitüsü Bioteknoloji Laboratuvarı'nda, ''Tüp bitki'' adı verilen yöntem sayesinde kısa sürede saf tohum elde ediliyor.

Enstitü Bioteknoloji Bölüm Başkanı Özcan Yorgancılar, kurumlarının buğday ıslah çalışmaları gerçekleştirdiğini belirterek, "Buğdayda 16-17 yıl süren ıslah süresini 'double haploidi' dediğimiz anter yöntemiyle 4-5 sene kısaltmaktayız. Çok kısa sürede bu bitkileri yetiştiriyoruz" dedi.

Bu yöntemle yüzde 100 saf hat, birbirinin aynısı bitkiler elde ettikleri çalışmalar hakkında bilgi veren Yorgancılar, "Nasıl insanlarda 'tüp bebek' yöntemi varsa bu uygulamaya da 'tüp bitki' diyoruz. Çünkü yöntem aynı ve tüplerde yetiştiriyoruz. Dayanıklı erkek tohumlardan melezleme yapıyoruz” diye konuştu.

Bitki tarladan daha yeşilken, mayıs ayında almalarıyla işleme başladıklarını kaydeden Yorgancılar, "Bir ila üç hafta arası artı 4 derecede bekletiyoruz. Bundan sonra da 4 ya da 5 hafta sonra oluşumlar başlıyor. Başakcıklar, uç kısmından makasla kesiliyor. Başakcık içinden anterler alınıyor ve bitkiciklerimizi laboratuvardaki steril odamıza getiriyoruz" dedi.

Yorgancılar, "tüp bitki" yöntemini uygularken çok titiz çalıştıklarını ifade ederek, ameliyata girer gibi hazırlandıklarını ifade etti. Yorgancılar, bu iş için steril ortamın da çok önemli olduğunu kaydetti.

Vejetatif aksamının oluşması için artı 28 derecede 16 saat gündüz ve 8 saat gece ortamı olacak şekilde inkivatonlerie koyduklarını anlatan Yorgancılar, "Steril kabin içinde bekletilen bitkilerin yeşil aksamları yaklaşık bir ayda gelişiyor. Ardından kök ortamına alıyoruz. Burada bitkilerin kök ortamı gelişiyor. Kısır olmayan, döl verecekleri kabin içine alıyoruz ve burada bitkiler büyümeye başlıyor. Kısır olanların kök sistemlerine kolsil diye adlandırdığımız sıvıyı uyguluyoruz. Bunun sonucunda kromozomlar ikiye katlanıyor. Böylece bitkilerimiz kısırlıktan kurtulmuş oluyor. Bu şekilde yaklaşık 6 ay içinde biz saf homozigot bir bitki elde ediyoruz. Bu tarlada yaklaşık 6-7 sene sürüyor. Uyguladığımız yöntemle biz, bunu 2 yıla çekmiş oluyoruz" ifadelerini kullandı.