Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından yürütülen çalışma ile 3 milyar 400 milyon metrekare hazine arazisi çiftçilere kiralanacak.
Haber: Volkan AKSAN – Ayşe Gül ULUCAN ŞAHİN
Kamera: Altay TÜRÜNG
Fotoğraf: İbrahim BAĞCI
Tarımsal üretimin desteklenmesi esas alınarak yürütülen proje ile 31 Aralık 2017 tarihinden önce en az 3 yıl süreyle kullanılan hazine arazileri, çiftçilik yapan kişilere 10 yıla kadar kiralanacak.
Çiftçilere kolaylıklar sağlanması amacıyla hazine arazilerinin kiralanması projenin ayrıntılarını Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Milli Emlak Genel Müdür Yardımcısı Fikri Yıldırım ile değerlendirdik.
Hedef tarımsal üretimin arttırılması
Devlete ait hazine arazilerinin çiftçilere kiralanması projesinin ana fikrinin tarımsal üretimin arttırılması olduğunu dile getiren Milli Emlak Genel Müdür Yardımcısı Fikri Yıldırım, geçmişten berri Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Milli Emlak Genel Müdürlüğü olarak tarım sektörünün ve çiftçilerimizin desteklenmesi amacıyla çalışmalar yaptıklarını söyledi. Yıldırım, Genel Müdürlük olarak yaptıkları çalışmaları şöyle anlattı: “Hazineye ait tarım arazilerinin kullanıcılarına satışı, ağaçlandırma yapmak üzere yine bu arazilerin kiralanması, organize tarım, organize hayvancılık gibi Tarım Sektörüne teşvik niteliğinde uygulamalarımız söz konusu idi; ancak bunlara ilave olarak, son bir yıl içerisinde, yine bu uygulamalarında devamı niteliğinde tarımsal üretim yapmak üzere, tarım amaçlı kooperatiflere hazine taşınmazlarının kiralanması, tıbbi ve aromatik bitkileri ile süs bitkileri yetiştirmek üzere yine hazine taşınmazlarının kiralanması ve bu günde konumuz olan hazineye ait tarım arazilerinin kullanıcılarına yani çiftçilerimize kiralanması ve satışı yönünde düzenlemeler yapıldı”
Hazine arazilerine sözleşme geliyor
Bu çalışmanın konusu olan arazilerin çiftçiler tarafından herhangi bir sözleşme olmadan kullanıldığını da hatırlatan Yıldırım, “Çünkü bu çalışmanın konusu olan araziler çiftçilerimiz tarafından, vatandaşlarımız tarafından her hangi bir sözleşmeye bağlı olmaksızın kullanılan arazilerdi. Bu arazilerin kullanımını sözleşmeye bağlayıp, çiftçilerimizin tarımsal üretim destekleri gibi bir takım desteklerden ve sözleşmeye bağlı haklardan yararlanmalarının sağlanması, öte yandan yine çiftçilerimizin sözleşmesiz olarak kullandıkları arazilerinden kaynaklanan bazı itilaflarının giderilmesi, hazineye ait tarım arazilerinin yönetiminde bizim bu işgalen sözleşmesiz olarak kullanıma yönelik ecrimisil adını verdiğimiz yani bu kullanımlar karşılığında ödenen ceza, tazminat uygulamasından kiraya geçilmek suretiyle bu arazilerin tarımsal amaçlı kullanımında etkinliğin ve verimliliğin arttırılması. Bu projenin oluşumundaki başlıca sebepler olmuştur.” dedi.
Yıldırım: “Çiftçilerimiz için duyurular yapıyoruz”
Genel Müdür Yardımcısı Fikri Yıldırım, çiftçilerimizin ve vatandaşlarımızın bu uygulamadan yararlanması için duyurular yaptıklarını ifade ederek “Kiralama işlemlerini zaten Çevre Şehircilik Bakanlığımızın Milli Emlak Genel Müdürlüğü olarak İllerde Çevre ve Şehircilik İl Müdürlükleri bünyesinde bulunan Milli Emlak Dairesi Başkanlıkları ve Milli Emlak Müdürlükleri, ilçelerde de Milli Emlak Genel Müdürlükleri ile Kaymakamlıkların bünyesinde Milli Emlak Şeflikleri’nde yürütülmektedir. Tabi bunun yanı sıra Tarım ve Orman Bakanlığımızca da bu arazilerin kiralanması suretiyle de bu arazilerin de çiftçi kayıt sistemine dahil olması ve tarımsal desteklerden yararlandırılması da mümkün olacaktır. Vatandaşlarımızın, çiftçilerimizin bu imkândan faydalanmalarını sağlamak üzere biz teşkilat olarak duyurularda bulunacağız. Vatandaşlarımızı, çiftçilerimizi bilgilendireceğiz. Bunu yaparken de ilgili belediyeler, mahalleler, muhtarlıklar, köyler, Ticaret Odaları, Sanayi Odaları ve Ziraat Odaları gibi kurumlar aracılığıyla duyurular yapacağız. Dolayısıyla Bakanlığımız ve Tarım ve Orman Bakanlığı ile birlikte birçok kurum ve kuruluşta bu uygulamanın içinde rol oynamış olacak.” diye konuştu.
3 milyar 450 milyon metrekare alan tarıma açılıyor
Fikri Yıldırım, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Milli Emlak Genel Müdürlüğü olarak kayıtlı 188 bin adet taşınmazın olduğunu tespit ettiklerini ve yaklaşık olarak 3 milyar 450 milyon metrekarelik bir alanın çiftçilere kiralanacağını vurgulayarak “Muhattap olarak da karşımızda yaklaşık 218 bin çiftçi söz konusu. Tabi bunların aileleri ile birlikte değerlendirdiğimizde 1 milyon vatandaşımızı ilgilendiren bir durum söz konusu. Kanunda belirli şartlar çerçevesinde hazine arazilerinin çiftçilere kiralanması öngörüldü. Birinci şart olarak söz konusu uygulama kapsamına girecek arazilerin imar planların bulunmaması veya imar planında tarımsal amaca ayrılmış olması gerekiyor. Bir başka şart; hak sahipliğine yönelik bir şart. Düzenlemenin yapıldığı tarih itibariye 6 ay içerinde kiralama yapılması talebinde bulunulması gerekiyor. Bu tarihte 19 Kasım 2018’de sona eriyor. Yine bir başka şart böyle bir kiralamadan yararlanabilmek için çiftçimizin 31.12.2017 tarihinden önce bahse konu araziyi en az 3 yıl kullanmış olması gerekiyor ve bu kullanımında kiralama yapılan tarih itibariyle halen devam ediyor olması gerekiyor. Birde başta da söylediğimiz gibi çiftçilerimiz mevcut hazine arazilerini sözleşmesiz olarak kullandığı için ecrimisil adını verdiğimiz tazminat, bir anlamda ceza ödüyorlardı. Bu ödedikleri tutardan dolayı da borçlarının bulunmaması gerekiyor.” dedi.
Mevcut ecrimisil bedelinin yarısı üzerinden kiralama yapılacak
Hazine arazilerini tarım arazisi olarak kiralayacak olan çiftçilerin mevcut şartlarda bir ecrimisil bedeli ödediklerini ve bu çalışma sonrası kiralamaların mevcut ecrimisil bedellerinin yarısı olarak ödeneceğini sözlerine ilave eden Yıldırım, konuşmasına şu şekilde devam etti. “Bu imkândan yararlanmak isteyen çiftçilerimizin zaten ödemiş oldukları bir ecrimisil bedeli vardı. Kiralama bedeli ödemiş oldukları bu ecrimisilin yüzde ellisi olacak şekilde kanuni düzenlemeler belirlenmiş durumda. Yani mevcut ödemiş oldukları ecrimisil bedelinin yarısı üzerinden kiralama yapabilecek. Bu da zaten çiftçilerimizin sözleşmesiz olarak hazine arazilerinin kullanımından, sözleşmeli kiralama kullanımına geçmelerini destekleyen bir unsur olarak bu düzenleme karşımıza çıkıyor. Bu bedellerin belirlenmesi ile birlikte nasıl yapılacağı ve nasıl ödeneceğine gelirsek. Bu bedeller yıllık olarak belirleniyor. Bir yıllık kira bedeli, en son ödenen ecrimisil bedelinin yarısı oluyor. Ödeme ise, ilk yıl yani sözleşmenin yapıldığı yılda, kira bedeli peşin olarak da ödenebilir. Eğer peşin olarak ödenmek istenmezse en az yüzde 25’ini peşin ödeyip geri kalanını da bir yıl içerisinde iki taksitle ya da kalanın tamamını yılsonunda da ödeyebilmeleri mümkün. 10 yıllık kiralama süresince ödemeler her yıl için bu şekilde yapılıyor.”
Çiftçilere satın alma imkânı
10 yıl boyunca bu arazileri sözleşme hükümlerine bağlı olarak kullanan çiftçilerin 10 yıl sonunda talep etmeleri halinde kiraladıkları hazine arazilerini devletten satın alabileceklerini de sözlerine ilave eden Yıldırım, “Çiftçilerimiz, 10 yıl sonunda talep etmeleri halinde kiraladıkları hazine arazilerini devletten satın alabilecekler. Satın alma imkânı olmayan çiftçilerimiz ya da satın almayı tercih etmeyen çiftçilerimiz ise kira süresinin yenilenmesini de isteyebilirler.” dedi.
Son başvuru tarihi 19 Kasım 2018
Hazine arazisi kiralamak isteyen çiftçilerin 19 Kasım 2018 tarihine kadar başvurularını yapmaları gerektiği uyarısını yapan Yıldırım; “Bu haktan yararlanmak isteyen çiftçilerimiz 19 Kasım 2018 tarihine kadar illerde Çevre ve Şehircilik Bakanlıklarının İl Müdürlükleri bünyesindeki Milli Emlak Müdürlüklerine, İlçelerde kaymakamlıklar bünyesinde yer alan Milli Emlak Şefliklerine başvurmaları gerekiyor. Teşkilat olarak mesai arkadaşlarımız mümkün olduğu kadar kapsamdaki bütün çiftçilere ulaşmak amacıyla duyurularda bulunuyorlar, Köylere gidiyorlar, bire bir görüşüyorlar. Ayrıca bu sürenin dolmasına yakın bu çalışmaları da biz merkezden koordine ederek hızlandırıyoruz. Yoğunlaştırıyoruz. Ama çiftçilerimizde 19 Kasım 2018 tarihine kadar başvurularını yapmaları gerekiyor.” şeklinde konuştu.
Çiftçilerin yükü azalacak
Bu uygulamanın sonucunda çiftçilerin kullandıkları arazileri kiraladıklarında öncelikle ödedikleri ecrimisil bedelinin yarısı kadar kira ödeyecekleri için buradan kendilerine bir kaynak oluşturacaklarını ifade eden Genel Müdür Yardımcısı Fikri Yıldırım, “Bu uygulamanın sonucunda çiftçilerimiz kullandıkları arazileri kiraladıklarında, öncelikle ödedikleri ecrimisil bedelinin yarısı kadar kira ödeyecekleri için buradan kendilerine bir kaynak oluşturacaklar. Artı olarak çiftçilerin hazine arazilerini sözleşmesiz olarak kullandıkları dönemlerde herhangi bir sözleşmeye bağlı olmadıklarından dolayı, bir takım tarımsal desteklemelerden de faydalanamıyorlardı. Bu araziler üzerinden çiftçi kayıt sistemine kayıt yaptıramıyorlardı. Dolayısıyla hem hazine arazilerinin kullanım için devlete ödenen bedel azalacak hem de ilave olarak Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından sağlanan muhtelif desteklerden faydalanan çiftçiler buradan elde ettikleri kaynakları daha iyi üretim, daha iyi teknolojilerin kullanımı için ayıracaklar. Dolayısıyla da bunun hem ekonomiye hem çiftçimize olumlu katkıları yansımaları olacak.” diye konuştu.
Tarihi fırsat
Bu çalışmanın, projenin tarihi bir fırsat olduğuna dikkati çeken Milli Emlak Genel Müdür Yardımcısı Fikri Yıldırım, konuşmasını şu sözlerle bitirdi: “Bu projeyi biz tarihi bir fırsat olarak görüyoruz. Çünkü ülkemiz genelinde 3.5 milyon adet hazine taşınmazı var. Bunların içinde de alan olarak yaklaşık 16 milyar metrekare tarımsal olarak kullanılan hazine arazileri söz konusu ve bunlardan da yaklaşık olarak 3 milyar 450 milyon metrekare hazine alanı çiftçilerimiz tarafından sözleşmesiz olarak kullanılmakta. Bu araziler öteden berri kullanılmakta. Böyle olduğu için çiftçilerimizin, vatandaşlarımızın bu imkândan yararlanmalarını ben öneriyorum. Bu tarihi bir fırsattır. Çiftçilerimiz inşallah 19 Kasım 2018 tarihine kadar başvurularını yaparak kiralama sözleşmelerini yapmalarını ve bu imkândan yararlanmalarını temenni ediyorum.”
milli emlak genel müdürlüğü
fikri yıldırım
hazine arazileri
kiralama
