TAMTEST'te OECD onaylı testler yapılıyor

Traktörden inşaat ve kazı makinasına, çim biçme makinasından pulluk ve motorlu tırpana. Tarım ve inşaat sektörlerinde kullanılan yerli üretim ya da ithal bütün alet ve makinaların testlerini yapan, güvenli olup olmadıklarını denetleyen bir kurum var: Tarım Alet ve Makinaları Test Merkezi.

Haber: Ercan AKSOY            

Kamera: Ümit YILDIRIM

Kurgu: Neslihan AKTAŞ       

Fotoğraf: İbrahim BAĞCI

 

Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı bünyesinde faaliyet gösteren müdürlük, 1962 yılında Bakanlığa bağlı Orta Anadolu Bölge Zirai Araştırma Enstitüsü bünyesinde, Tarım Alet ve Makinaları Tarımsal Tesisler Araştırma ve Test Laboratuvarı adı altında bir bölüm olarak kuruldu. Kurum, 1969 yılına kadar bina, laboratuvar, traktör çeki deney pisti, araştırma ve deneylerde kullanılacak ölçü alet ve cihazların temini ile kuruluşunu tamamlayarak aynı yıl fiilen çalışmalarına başladı. 1978 yılında bağımsız bir müdürlük haline getirilen kuruluş o zamanki Tarımsal Araştırmalar Genel Müdürlüğüne bağlı olarak faaliyetlerini sürdürmeye devam etti.

Müdürlüğün genel kuruluş amacı, ülke tarımında üretim yöntemlerine uygun olarak tarımsal mekanizasyon araçlarının birim alanda nitelik ve nicelikli üretimini destekleyecek biçimde geliştirilmesi için araştırmalar yapmak ve bu mekanizasyon araçlarının deneylerini gerçekleştirmek.

Ülkemizde üretilen ya da ithal edilen her türlü traktör, alet ve makina son kullanıcıya ulaşmadan önce bu merkezde bilimsel testlerden geçiyor.

Müdürlük, ilk testini 1969 yılında yapmış. Yapılan testler OECD onaylı olup, Avrupa Birliği ülkeleri için de geçerli. 

Böylesine önemli bir görevi yerine getiren kurumun başında ise bu işe gönül vermiş uzman bir isim var: Dr. Hamdi Taşbaş.

Tarım Alet ve Makinaları Test Merkezi Müdürü Taşbaş, 1983 yılında kurumda göreve başlamış, 1994 yılından beri de müdürlük görevini yürütüyor. Test Merkezinde WebTarım TV’yi ağırlayan Dr. Hamdi Taşbaş bize yürüttükleri çalışmalar hakkında bilgiler verdi.

İlk testini 1969 yılında yapan merkez, bugüne kadar binlerce testi sonuçlandırarak raporlandırmış. 1997 yılında 137, 2012 yılında 990, 2013 yılında 782, 2014 yılında 620, 2015 yılında da 662 test gerçekleştiren kurumun 2016 yılında 800 ile 900 arası testi tamamlaması bekleniyor.

Merkezde toplam yüz personel görev yapıyor. Bunların 35’i ziraat fakültesi tarım makinaları bölümü mezunuyken 11’i de teknisyen.

30 dönümlük bir alan üzerinde kurulu olan müdürlük, İki laboratuvardan oluşuyor ve toplamda 2 bin 800 metrekare kapalı alana sahip.

Her türlü traktör, alet ve makinayı test etmeye yönelik alt yapıya sahip olan müdürlükte uluslararası standartlarda testler gerçekleştiriliyor. Kurumun verdiği raporlar yurt içi ve yurt dışında da geçerli.

2007 yılından sonra müdürlüğün Avrupa Birliği Projeleri kapsamında traktörlerde kullanılan çeki test üniteleri, kuyruk mili test üniteleri, şaft muhafaza deney üniteleri ve benzer ünitelerden oluşan birimlerinin oluşturulması için hazırlanan 1 milyon euro’luk projesi kabul edilmiş ve o yıl bu altyapı tamamlanmış. Müdür Taşbaş, uluslararası düzeyde testler gerçekleştiren kurumun bu bağlamda önemli bir eksiğinin olmadığını belirtiyor. Taşbaş, Avrupa Birliği ülkeleriyle yarışabilecek seviyede testler yaptıklarını belirtiyor.

Müdürlükte görev yapan personel konusunda uzman kişilerden oluşuyor. Kurum içerisinde haliyle mühendislerin sayısı fazla.

Müdürlük altı farklı test yapıyor. Bunlar; traktörlerin OECD test kodlarına göre performans testleri, 2000’e 37 Sayılı Kredili Satışa Esas Tebliğe (2000’e 37 Sayılı Kredili Satışa Esas Tebliğe göre çiftçilere Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatifleri kanalıyla kredili satış yapılacak her türlü traktör, alet veya makinaların test raporu almaları gerekiyor. Bu test raporuna göre de Bakanlık kredi belgesi düzenliyor. Bu kredi belgesini alan imalatçı firmalar da ürünlerini Ziraat Bankasının, Tarım Kredi Kooperatiflerinin ya da Bakanlığın farklı teşviklerini kullanarak vermiş olduğu desteklerde kullanabiliyorlar) göre yapılan testler, traktörlerin tip onay testleri, zirai mücadelede kullanılan alet ve makinaların Gıda Kontrol Genel Müdürlüğünden ruhsat alabilmeleri için yapılan testler, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının makina emniyet direktifi kapsamında yapılan ve CE işaretinin alınabilmesine olanak tanıyan risk analizi testi ve iş makinelerine yapılan kabin testleri.

Müdürlükte, ülkemizde üretilen ya da ithal edilen traktör dâhil olmak üzere her türlü alet ve makinanın testi yapıldığı gibi artı kapasite ile inşaat ve bayındırlık alanında kullanılan iş makinalarının da güvenlik testleri yapılıyor.

TAMTEST’in üç teknik biriminden bir tanesi Traktör ve İş Makinaları Bölümü. Yirmi bir teknisyen ve mühendisin görev yaptığı birim tarım ve orman traktörlerinin testlerini gerçekleştiriyor. Birimin görevi, OECD standartlarına uygun şekilde performans ve tip onay testlerini yapmak ve koruyucu yapı deneylerini gerçekleştirmek. Bu birimin şefi Dr. Cengiz İsmail Çay.

Dr. Çay, birimde yürütülen çalışmaların süresi ve personel dağılımı ile ilgili de bilgiler aktardı.

 

Mayıs ayı itibariyle 128 test gerçekleştiren merkezin yıl sonuna kadar 800 ile 900 arasında testi tamamlaması bekleniyor. Yani TAMTEST tam kadro, tam performans testlerine devam ediyor; traktör, iş makinası ve aletlerin güvenilirliğini ve bizlere zararlı olup olmadıklarını kontrol etmeye devam ediyor.