İnci kefalinin zorlu göçü başladı

11 May Thursday, 2023
Van Gölü'nde yaşayan binlerce inci kefali, su sıcaklığının yeterli seviyeye yükselmesiyle üremek için akışın tersine yüzerek tatlı sulara göç etmeye başladı. Van Gölü kıyısındaki yerleşim yerlerinde 15 bini aşkın kişinin geçim kaynağı inci kefali, her yıl üreme dönemi 15 Nisan-15 Temmuz'da zorlu yolculuğa çıkıyor. İnci kefali yolculuğunu sürdürürken Tarım ve Orman Bakanlığı ile birlikte ilgili ekiplerse kaçak avcılarla etkin bir mücadele yürütüyor.
İnci kefalinin zorlu göçü başladı
İnci kefalinin göç yolculuğu başladı. Van Gölü kıyısındaki yerleşim yerlerinde 15 bini aşkın kişinin geçim kaynağı inci kefali, her yıl üreme dönemi 15 Nisan-15 Temmuz'da zorlu yolculuğa çıkıyor.

Gölün tuzlu ve sodalı suyundan derelerdeki tatlı sulara ulaşmak için suyun akışının tersine yüzen, karşısına çıkan engelleri zıplayarak geçmeye çalışan balıklar, her yıl bu mevsimde görsel şölen sunuyor.

Balıkların neslini sürdürebilmek amacıyla ortaya koyduğu mücadeleyi izlemek için de her yıl binlerce yerli ve yabancı turist kente geliyor.

Göçün en güzel izlendiği alanlardan Erciş ilçesindeki Deli Çay'a gelen turistler, balıkların zorlu yolculuğunu fotoğraf makineleri ve cep telefonlarıyla görüntülemeye çalışıyor.

Bölgedeki martılar da su sıcaklığının yeterli seviyeye ulaşmasıyla tatlı sularda daha çok görülen balıkları avlayarak besleniyor.

Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Dr. Öğr. Üyesi Mustafa Akkuş, nisanın başından itibaren akarsu ağızlarında toplanmaya başlayan inci kefalinin, fizyolojik adaptasyon sürecini tamamladıktan sonra göçe başladığını söyledi.

İnci kefalinin göl çevresindeki 111 derenin tamamında güzel görüntüler oluştuğunu belirten Akkuş, "Akarsulardan yukarıya doğru kendi boyunun 20 kat büyüklüğündeki kayaları zıplayarak geçmeye çalışan binlerce inci kefali adeta görsel şölen sunuyor. Akarsuların etrafındaki insanların sayısı da artıyor. Şu anda bulunduğumuz nokta Erciş'teki balık bendi. Oturacak boş yer bulmanız mümkün değil. Koruyabilirsek hem balıkçılarımız hem de bölgedeki ekoturizmin temel dinamiği olan inci kefalinden insanlar çok daha fazla para kazanacak." dedi.

"Debiler düştüğünde inci kefallerinin yukarılara doğru göçü zorlaşıyor"

Akkuş, her yıl göç başladığında en büyük sorunlardan birinin kaçak avcılık olduğuna işaret ederek, şu değerlendirmelerde bulundu:

"Kuraklıkla beraber bu sene akarsuların debileri düşük. Dolayısıyla inci kefali kaçak avcıların yanı sıra kuraklıkla mücadele ediyor. Çünkü debiler düştüğü zaman ister istemez inci kefallerinin yukarılara doğru göçü zorlaşıyor. Umut ediyoruz ki bu zorluğu da inci kefali aşacak ve sağlıklı bir üreme dönemi geçirmiş olacağız. Gölden akarsuya giren inci kefalleri, yaklaşık iki hafta boyunca beslenemiyor. Yani zorlu bir süreç. Bütün enerjisini kas dokusundan sağlıyor. Böylesine büyük bir mücadeleyi takdir etmemek, böylesine büyük bir kutsal yolculuğun başarılı bir şekilde son bulmasına katkı sunmamak mümkün değil."

İstanbul'dan gelen Mürsel Yağcıoğlu da balıkların eşsiz göçüne tanıklık etmek istediğini söyledi.

Birçok ilden 20 fotoğraf tutkunu arkadaşıyla ilçeye geldiklerini anlatan Yağcıoğlu, "Türkiye'nin her yerinden gelen arkadaşlarımız var. Muhteşem bir doğa olayı yaşanıyor. Biz de inci kefalini fotoğraflıyoruz." diye konuştu.

İnci kefali için gece denetimi

Van'ın Tusba ilçesinde kaçak avlanmış 100 kilo canlı balık suya bırakıldı.  

Van Gölü'nün endemik balık türü olan inci kefalinin yumurtalarını bırakmak için 15 Nisan-15 Temmuz tarihleri arası tatlı sulara yaptığı göç yolculuğu devam ederken, balığın korunması amacıyla da ekipler gece gündüz demeden denetimlerini sürdürüyor. Bu göç yolculuğu görsel bir şölen sunarken, kaçak avcıların yakalanması için de Van İl Jandarma Komutanlığına bağlı ekipler, Sahil Güvenlik Van Gölü Grup Komutanlığı, Van YYÜ, ve Tarım ve Orman İl Müdürlüğü ekipleri, gece gündüz denetim yapıyor. İnci kefalinin göç ettiği Tuşba ilçesindeki Çolpan Deresi'nde kaçak avcılara yönelik denetim yapan ekipler, derede ağ olup olmadığını kontrol etti. Kaçak avcıların dereye yerleştirdikleri özel düzenekle avladıkları yaklaşık 100 kilo canlı balık tekrar suya bırakıldı.

Van YYÜ Su Ürünleri Fakültesi Dr. Öğretim Üyesi Mustafa Akkuş, "Göç git gide yoğunlaşıyor. Gördüğünüz gibi balıkların hepsi yumurtalı. Her bir balık ortalama 10 bin yumurta taşıyor. Burası küçücük bir dere balığının hiçbir kaçma yeri yok. Balık yüz binlerce yıl bu dereye geliyor. Korumazsak, sahip çıkmazsak maalesef kaybettiğimiz diğer kaynaklar gibi bunları da kaybedeceğiz. Dolayısıyla balık bizim, balık hepimizin çocuklarımız geleceği. Bu yüzden sadece kolluk kuvvetleri değil hepimizin balığa sahip çıkması lazım" dedi. 
tarım orman inci kefali göç denetim van tuşba canlı balık kaçak avcı